Omawiany mezoregion znajduje się w całości na obszarze Polski i administracyjnie należy do województw śląskiego i opolskiego.
Długość odcinka Odry wynosi 87 km. Szerokość naturalnego obszaru zalewowego wynosi średnio 4 km, miejscami rozszerzając się do 6 km lub zwężając do 3 km. Poniżej Koźla znajdują się 4 jazy. Na wąsko obwałowanych odcinkach szerokość dzisiejszego obszaru zalewowego nie przekracza 500 m. Powierzchnia obecnego obszaru zalewowego stanowi jeszcze niemal połowę naturalnego obszaru zalewowego. Koryto Odry jest umocnione i cała dynamika przepływu wody zachodzi tylko w jego obrębie. W dolinie zachodzą wyłącznie procesy sedymentacyjne. Starorzecza, znajdujące się w różnych stadiach rozwojowych, występują głównie w północnej i środkowej części mezoregionu. Znajduje się tu jeden polder powodziowy, trzy dalsze są planowane, a koło Bukowa znajduje się jeden w budowie.
Część doliny rzeki jest objęta ochroną w ramach Parku Krajobrazowego Cysterskie Kompozycje Rud Wielkich. W Raciborzu (km 50) i Koźlu (km 95) oraz w ich okolicach naturalny obszar zalewowy jest silnie zabudowany. W północnej i południowej części mezoregionu spotyka się liczne żwirownie i stawy rybne. Powierzchnia naturalnego obszaru zalewowego jest zmieniona poprzez użytkowanie rolnicze.
Kompleksy leśne, będące różnymi formami grądów Galio-Carpinetum (mezofilne lasy liściaste - 04), występują przede wszystkim w północnej części omawianego obszaru. Niewielkie powierzchnie zajmują lasy o cechach przejściowych pomiędzy łęgami wiązowymi i grądami (03), gdzie można odnaleźć pojedyncze stanowiska śnieżyczki przebiśnieg i kokoryczy pustej. Na zalewanym międzywalu w okolicach Krapkowic zachowały się też fragmenty lasów łęgowych, zarówno topolowo- wierzbowych (01), jak i wiązowych (02). Bogate gatunkowo zespoły podmokłych i wilgotnych łąk (09) ze związków Calthion i Molinion znajdują się głównie w północnej części na terenach wypłyconych starorzeczy, względnie na obrzeżach doliny rzeki. Szuwary trzcinowe (07) spotyka się na naturalnych stanowiskach w dolinie rzeki, jak również w siedliskach wtórnych, takich jak litoral stawów. Na południe od Krapkowic (km 125) znajduje się większy kompleks fitocenoz ze związku szuwarów wielkoturzycowych (07) - Magnocaricion, które przekształcają się w kierunku zarośli łozowych (Salicetum pentandro-cinereum). Kotewka orzech wodny rośnie tutaj tylko na stanowiskach wtórnych - stawach rybnych.
W południowej części między ujściem Olzy (km 27,7) a Koźlem nie ma żadnych budowli na rzece, utrudniających migracje ryb. Regularnie występują tutaj świnka i brzana. Jaś występuje równomiernie na całym odcinku. Piskorz związany jest z wodnymi środowiskami wtórnymi i dopiero poniżej Zdzieszowic (km 108) spotyka się go również w starorzeczach. W dolinie Odry, w Kotlinie Raciborskiej bioindykatory spośród ptaków lęgowych reprezentowane są ubogo. W większych kompleksach leśnych żyje dzięcioł średni, a na łąkach świeżych i wilgotnych rycyk. Kolejne bioindykatory - sieweczka rzeczna, rybitwa rzeczna, krwawodziób, kszyk i bąk gniazdują tylko na stanowiskach wtórnych.
<< Poprzednia | Następna >>