7.2 Ostravská Pánev (mapy: B1, B4, B7, C3-4)

Omawiany obszar leży głównie w Republice Czeskiej (kraj północnomorawski), tylko niewielka część znajduje się na terytorium Polski (województwo śląskie).

Długość odcinka Odry wynosi 24 km. Dolina rzeki po zachodniej stronie Odry jest węższa niż po stronie wschodniej. Jej szerokość w granicach aglomeracji ostrawskiej wynosi ok. 2 km. Na północ od Ostravy rozszerza się w kierunku wschodnim i łączy z doliną rzeki Olzy. Z wyjątkiem ostatniego granicznego odcinka polsko-czeskiego, koryto rzeczne jest silnie wyprostowane i uregulowane, z kilkoma jazami, nie do pokonania dla ryb. Tylko na tym krótkim, liczącym zaledwie kilka kilometrów odcinku granicznym do ujścia Olzy nie ma po obu stronach rzeki żadnych wałów przeciwpowodziowych. Powierzchnia obecnego obszaru zalewowego stanowi tylko 1/4 powierzchni naturalnego obszaru zalewowego. Między przejściem granicznym Bohumin- Chałupki a Odra płynie jeszcze swoim naturalnym, meandrującym korytem. Mimo daleko posuniętej regulacji koryta rzecznego występują tu liczne łachy żwirowe wskazując na naturalną dynamikę przepływu wody. W czasie lipcowej powodzi w 1997 r. doszło tu nawet do odcięcia meandru. Stopniowo tworzy się tutaj naturalne starorzecze.

Naturalny obszar zalewowy jest silnie zabudowany. Osiedla i zakłady przemysłowe z osadnikami leżą na dawnym obszarze zalewowym. Tereny leżące po obu stronach meandrującego odcinka rzeki są także intensywnie wykorzystane rolniczo.

Łęgi topolowo-wierzbowe (01) rosną wzdłuż całego odcinka rzeki, lecz dobrze wykształcone są tylko na odcinku granicznym. Świeże i wilgotne łąki (10) ze związku Arrhentherion zachowane są tylko fragmentarycznie. Związane ze stawami rybnymi zespoły szuwarów trzcinowych (07) zostały zniszczone w wyniku składowania nadkładów górniczych bądź odpadów przemysłowych. Wzdłuż tego odcinka Odry liczne są odnowienia topoli czarnej i obu gatunków wierzb, przy czym po powodzi w 1997 r. pojawiły się one nawet w granicach aglomeracji. Analiza cech morfologicznych odróżniających topolę czarną (Populus nigra) i mieszańcową topolę kanadyjską (Populus x canadensis) wykazała bez wątpliwości, że jest to autochtoniczna topola czarna. Olsza szara występuje po Bohumín. Fot. 10: P. Obrdlik
Odra - szkody powodziowe w okolicach Bukowa, wrzesień 1997

Z gatunków ryb wskaźnikowych szeroko rozpowszechnionym gatunkiem jest brzana, zaś świnka występuje sporadycznie. Jazia spotyka się w Odrze poniżej ujścia Olzy. Sporadycznie wędruje on w górę biegu rzeki docierając do odcinka meandrującego. Populacja piskorza w starorzeczach na terenie aglomeracji ostrawskiej wyginęła.

Występują tu wszystkie bioindykatory spośród ptaków poza czaplińcami i gniazdującymi kaniami. Sieweczka rzeczna, brodziec piskliwy, brzegówka, zimorodek i dzięcioł średni gnieżdżą się w środowiskach naturalnych, natomiast bąk, rybitwa rzeczna, oraz gatunki łąkowe jak rycyk, krwawodziób i kszyk tylko na stanowiskach wtórnych.

<< Poprzednia | Następna >>