Omawiany obszar stanowi północną część jednostki geomorfologicznej Moravská braná (Brama Morawska) z wyjątkiem 3 pierwszych kilometrów leżących w obrębie jednostki geomorfolologicznej Nizký Jesenik. Administracyjnie należy do kraju północnomorawskiego ze stolicą w Ostravie w Republice Czeskiej.
Długość odcinka Odry wynosi 61 km. Naturalny obszar zalewowy ma tu średnio szerokość od 1,5 do 2,5 km, osiągając w najszerszym miejscu do 3,5 km. Na odcinku blisko 10 km Odra została uregulowana, pozostała część koryta rzecznego zachowała naturalny charakter z dynamicznie zmieniającymi się meandrami. Starorzecza mają powierzchnię mniejszą od 10 ha. Większa część doliny rzeki (zdefiniowanej bez uwzględnienia map pedologicznych i map hydrologicznych przez JAROSKA) może być jeszcze naturalnie zalewana, gdyż nie ma tu systemu wałów przeciwpowodziowych.
Jednak ograniczenie zalewów jest spowodowane wyprostowaniem koryta rzeki (zwiększona możliwość odpływu w korycie rzeki) oraz wpływającymi lokalnie na przepływ wód powodziowych wieloma budowlami jakimi są np. nasypy drogowe, obwałowania stawów czy wały kierunkowe przy ujściach dopływów. Powierzchnia obecnego obszaru zalewowego jest dlatego według czeskich danych urzędowych (dane z czeskich map hydrologicznych względnie z Povodí Odry; podstawą jest "woda 100 letnia") zdecydowanie mniejsza od powierzchni naturalnego obszaru zalewowego (do ok. 60%). Dlatego wnioskowanie o stosunku między obecnym obszarem zalewowym a naturalnym obszarem zalewowym, może być tu stosowane tylko w ograniczonym zakresie. Również fala powodziowa w lipcu 1997 r. nie zalała całej powierzchni naturalnego obszaru zalewowego, a niekiedy jej zasięg był mniejszy niż obecny obszar zalewowy, ponieważ na tym odcinku Odry nie odnotowano ekstremalnie wysokich stanów wody. Rzeka przegrodzona jest licznymi jazami nie do pokonania dla ryb.
Obszar ten chroniony jest jako park krajobrazowy (CHKO Poodři), którego to ponad 3/4 powierzchni znajduje się na terenie naturalnego obszaru zalewowego. Brak jest tu intensywnego użytkowania gruntów, wielkopowierzchniowe użytki zielone wykorzystywane są bowiem ekstensywnie jako łąki kośne. Na naturalnym obszarze zalewowym nie ma osiedli i przemysłu poza 3 ostatnimi kilometrami w jego północnej części, gdzie wnika miasto Ostrava wraz ze swą infrastrukturą i przemysłem.
Zachowane tylko śladowo mezofilne lasy liściaste (04) należą do grądów Tilio-Carpinetum. Bliskie naturalnym łęgi wiązowe (02) występują głównie w północnej części mezoregionu. ¸ęgi topolowo- wierzbowe (01) spotyka się tylko wzdłuż brzegów. Większość lasów należy do łęgów olszowo- jesionowych (05). Na rozległych terenach otwartych dominują bogate gatunkowo podmokłe i wilgotne łąki (09) należące fitosocjologicznie do związków Calthion i Molinion. Szuwary trzcinowe (07) spotyka się w dolinie rzeki głównie na stawach rybnych. Wzdłuż całego odcinka Odry spontanicznie pojawiają się odnowienia topoli czarnej, wierzby białej i wierzby kruchej. W strefie nadbrzeżnej spotyka się często olszę szarą. Kokorycz pusta i śnieżyczka przebiśnieg są gatunkami pospolitymi w lasach łęgowych. Rutewka wąskolistna rośnie tylko na niewielu stanowiskach, lecz za to licznie. Obecność kotewki orzecha wodnego stwierdzono jedynie w dwóch starorzeczach. Występuje ona jednak obficie na stanowiskach wtórnych - stawach rybnych. Okrężnica bagienna jest gatunkiem pospolitym.
Piekielnica, świnka i brzana występują w tym odcinku rzeki regularnie i rozmnażają się naturalnie. Miętus został sztucznie wsiedlony. Piskorz był rozprzestrzeniony w starorzeczach północnej części, lecz wyginął tam i obecnie zachował się tylko na stanowiskach wtórnych, w stawach rybnych.
Sieweczka rzeczna i brodziec piskliwy gnieżdżą się na naturalnych żwirowych łachach. Zimorodek jako ptak lęgowy jest liczny. Brzegówka odbywa lęgi zarówno na stanowiskach naturalnych, jak i wtórnych, takich jak żwirownie, wyrobiska piasku i glinianki. W lasach stwierdzono obecność gniazd dzięcioła średniego i czaplińców czapli siwej. Wszystkie 3 gatunki siewek gniazdujących na łąkach - rycyk, krwawodziób i kszyk - są ptakami rzadko spotykanymi na podmokłych i wilgotnych łąkach tego obszaru. Rybitwa rzeczna i bąk odbywają lęgi na tym odcinku rzeki jedynie na stanowiskach wtórnych. Oba gatunki kań obserwowano jedynie jako zalatujące gościnnie.
<< Poprzednia | Następna >>